Jedną z częstych dolegliwości występujących w wieku niemowlęcym jest ból brzucha. Może być spowodowane wieloma czynnikami. Niestety, gdy malec nie potrafi mówić, ciężko jest zidentyfikować jego przyczynę. Wówczas rodzice powinni zwrócić uwagę na kilka kwestii.


Płacz jest pierwszym sposobem komunikowania się dziecka z otoczeniem. Maluszek, który nie potrafi jeszcze mówić, często właśnie przez łzy próbuje przekazać rodzicom różne informacje. Jednym z powodów płaczu może być ból. Cierpiące niemowlę staje się kapryśne, zaczyna niespokojnie się wiercić, podkulać nóżki i spazmatyczne zanosić płaczem. Napięcie brzuszka i bulgotanie w jelitach w połączeniu ze szlochem powinny być dla rodziców sygnałem, że ich dziecko boli brzuszek. W artykule wymieniliśmy najczęstsze przyczyny dolegliwości brzuszkowych u niemowląt i wyjaśniliśmy, jak im zaradzić.

Zatrucie pokarmowe

Przez zatrucia pokarmowe określa się gwałtowne i ostre dolegliwości żołądkowo-jelitowe objawiające się bólem brzucha, nudnościami, a czasem także biegunką i gorączką. Zwykle występują w krótkim czasie po spożyciu skażonej drobnoustrojami żywności i stosunkowo szybko ustępują. Okres wylęgania zatruć pokarmowych (zwłaszcza wywołanych przez toksyny bakteryjne) wynosi od kilkunastu godzin do maksymalnie kilkunastu dni. Objawy zatrucia pokarmowego ustępują najczęściej samoistnie po kilku godzinach lub dniach .

Kolka niemowlęca

Kolka niemowlęca to zaburzenie czynnościowe przewodu pokarmowego, występujące we wczesnym okresie niemowlęcym. W jej przypadku mówi się o tzw. trzech regułach. Odczuwając dyskomfort i ból brzuszka malec głośno płacze, a w przypadku kolki płacz ten trwa trzy godziny dziennie, występuje przynajmniej trzy godziny w tygodniu i powraca przynajmniej w ciągu trzech kolejnych tygodni. Aby ulżyć dziecku, warto wykonywać masaże antykolkowe lub ciepłe okłady. Pomocne mogą okazać się także suplementy diety przeznaczone dla niemowląt np. w postaci kropli, które skutecznie rozbiją zalegające we wnętrzu jelit pęcherzyki gazu

Nietolerancje i alergie pokarmowe

Nietolerancje pokarmowe należą do grupy niepożądanych reakcji organizmu, występujących po spożyciu pokarmów, które są dobrze tolerowane przez osoby zdrowe. Można je podzielić na reakcje o podłożu immunologicznym (alergie pokarmowe) oraz nieimmunologicznym (nietolerancje pokarmowe).

Alergia pokarmowa występuje w krótkim czasie po zjedzeniu pokarmu zawierającego alergen. Już niewielka ilość danego produktu może wywołać objawy w postaci pokrzywki, nudności, kaszlu, bólu brzucha, w niektórych przypadkach także wstrząsu anafilaktycznego . Obserwacje epidemiologiczne i badania kliniczne dowodzą, że u dzieci karmionych piersią rzadziej występują choroby alergiczne czy schorzenia autoimmunologiczne. Eliminowanie lub opóźnione wprowadzanie potencjalnie alergizujących pokarmów, na przykład jaj czy ryb, nie wpływa jednak na zmniejszenie częstości występowania alergii zarówno u dzieci zdrowych, jak i u dzieci z rodzin obciążonych ryzykiem choroby alergicznej.

Rozpoznanie i leczenie nietolerancji pokarmowych występujących u dzieci stanowi wyzwanie zarówno dla rodziców, jak i lekarzy pediatrów. Wynika to z licznych objawów podmiotowych oraz przedmiotowych, a także ze współwystępowania i nakładania się na siebie mechanizmów alergicznych i niealergicznych nadwrażliwości pokarmowych . Jeśli podejrzewasz, że malec może cierpieć na alergię pokarmową, zgłoś się do lekarza pediatry.

Silny stres

Bywa również, że bóle brzuszka pojawiają się w trakcie stresowych sytuacji. Nawet bardzo małe dzieci są dobrym obserwatorami, wyczuwają zmęczenie i nerwowość rodziców oraz napięcia między nimi. Pod wpływem napięcia nerwowego jelita i żołądek kurczą się, czego skutkiem są kłopoty z trawieniem i przesuwaniem pokarmu.

1. https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/inne-rodzaje-zakazen/157482,zatrucie-pokarmowe
2. https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/choroby-alergiczne/138480,alergia-pokarmowa-u-dzieci
3. https://imid.med.pl/images/do-pobrania/Zywienie_niemowlat_www.pdf
4. http://pimr.pl/artykul.php?a=439